Erken müdahale, yaşamın ilk beş yılı içinde başlatılan, çocukların sağlıklı gelişmelerini sağlamak ve olası problem durumlarını önlemek için sistematik ve planlı bir çabadır. Gelişimsel Tarama Testleri ile tespit edilen problem durumlarında çocuklara yönelik transdisipliner çalışma (çocuk gelişim uzmanları, nöroloji, odyoloji ve dil konuşma bozuklukları, fizik tedavi, çocuk ruh sağlığı uzmanları ile) ile erken müdahale programları hazırlanmalıdır.

Erken müdahale hizmetleri fiziksel, bilişsel, iletişimsel, sosyal, duygusal veya uyumsal gelişim alanlarında gecikmesi olan ya da gelişimsel gecikme olasılığı yüksek olan bir duruma ilişkin tanı almış olan çocukların gelişimsel gereksinimlerinin karşılanması için tasarlanmıştır.

Çevresel faktörler dolayısıyla risk altında bulunan veya gelişimsel gecikmesi olan çocukların desteklenmelerini amaçlayan erken müdahale programları, genel olarak iki temel düşünceye dayanmaktadır. Birincisi erken deneyim, sonraki gelişim aşamaları üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Doğumdan 3 yaşa kadar olan dönem, gelişmede kritik dönemdir ve yaygın olarak kabul edildiği üzere, zekâ sabit olmayıp gelişmektedir. Ancak çocuklar için gerekli olan uyaranlar sağlanmadığında, ulaşmaları beklenen potansiyel gelişimlerine ulaşamamaktadırlar. İkincisi ise sosyoekonomik düzeyi düşük anne-babalar, kaynaklara ulaşmadaki yetersizlikten dolayı çocuklarının bilişsel ve dil gelişimi için uyaran sağlamada ve desteklemede yetersiz kalmaktadırlar.

Erken müdahale programları, çocuğu yapılandırılmış deneyimlerle doğrudan, çocuğun çevresini de dolaylı şekilde etkileyerek çocukların gelişimlerini destekler ve fiziksel, bilişsel, duygusal sınırlılıkların etkilerini en aza indirmeyi amaçlar.

Erken çocuklukta özel eğitim; 0-6 yaş arasında gelişim yetersizliği olan ya da gelişimi risk altında bulunan ve okul yaşına geldiğinde özel eğitime ihtiyaç duyacağı muhtemel olan çocuklar ile bu çocukların ailelerine gereksinimleri doğrultusunda verilecek uzman destekli eğitim hizmetleridir.

Erken müdahalenin amacı; gelişimi risk altında olan çocukların bilişsel, sosyal duygusal, psikomotor, özbakım ve dil gelişimi alanlarına en erken dönemde müdahale etmektir. Down Sendromu, Otizm Spektrum Bozukluğu, Dil Konuşma Geriliği, Gelişimsel Gerilik, Görme, İşitme yetersizlikleri sebebi ile gerilik yaşayan çocuklara uygun eğitim programları ve sistemli bir öğretim ile yaşıtlarının öğrendiği birçok beceri öğretilebilir. Uzmanlar tarafından gelişim aşamalarının sistematik olarak takip edildiği erken müdahale programlarında bilimsel dayanaklı davranışçı ve etkileşim temelli programlar uygulanır. Anahtar kişi ‘’aile’’dir. Ailenin eğitime aktif olarak katılması planlanır. Ailenin çocukları ile etkili iletişime girmeyi ve çocuklarının öğrendikleri becerileri günlük rutinlerine nasıl aktaracakları planlanır ve uygulamalı olarak gösterilir.

Özel gereksinimli çocuklarımızın bağımsız yaşam becerilerini en üst düzeye çıkarmak ve toplumla bütünleşmesini sağlamak için ‘’daha çok hayata erken dokunmak gerekir.’’

Erken müdahale eğitim programları;

·        Küçük Adımlar Erken Müdahale Programı

·        Portage Erken Müdahale Programı

·        Eteçom

·        UDA

·        Oçidep

·        Floortime

                                                                                                                                                                                     EĞİTİM  KOORDİNATÖRÜ

                                                                                                                                                                                   PSİKOLOG  - ONUR ŞİMŞEK